Mâm ngũ quả được xem như là một nét văn hóa trang trí không thể thiếu trong ngày Tết cổ truyền ở Việt Nam. “Ngũ” là năm, trên mâm ngũ quả, người ta thường bày năm loại quả chính rồi chêm thêm những loại quả khác có kích thước nhỏ hơn cho mâm thêm bắt mắt,Tết đến bàn thờ nhà nào đều phải có mâm ngũ quả để chưng, cầu tài lộc may mắn năm mới. Ở Việt Nam, tùy theo vùng miền và quan niệm mà mỗi gia đình sẽ có cách trang trí khác nhau từ đó tạo nên sự đa dạng và phong phú trong hình thức trang trí ngày tết ở Việt Nam. Bạn đã biết đến những sự khác biệt giữa những mâm ngũ quả ấy chưa, hãy cùng EJ Farm tìm hiểu nhé!

Ý nghĩa mâm ngũ quả:

1. Miền Bắc

Người miền Bắc bày mâm ngũ quả theo thuyết Ngũ hành trong văn hóa phương Đông là vạn vật dung hòa cùng trời đất. Vì thế, mâm ngũ quả cũng phải phối theo 5 màu: Kim màu trắng, Mộc màu xanh, Thủy màu đen, Hỏa màu đỏ, Thổ màu vàng. Cách bài trí, sắp xếp màu sắc từng loại quả xen kẽ với nhau để đẹp mắt, hợp phong thủy ngày Tết. Tuy không câu nệ nhiều hay ít, nhưng mọi người đều sắm đủ lễ, đủ loại, hoa quả phải thuận theo ý nghĩa để bày cúng.

.

Mâm ngũ quả miền Bắc. Nguồn ảnh: dienmayxanh.com

Mâm ngũ quả miền Bắc thường có 5 loại:

• Chuối

• Bưởi

• Đào

• Hồng

• Quýt

Cách trình bày truyền thống:

Chuối ở dưới cùng, sau đó là các loại quả khác ở trên. Chính giữa là quả bưởi hoặc phật thủ vàng. Các loại quả bày xung quanh. Những chỗ còn trống cài xen kẽ quýt vàng, táo xanh, hoặc những quả ớt chín đỏ.

Do hoa quả, trái cây ngày càng đa dạng nên mâm ngũ quả ngày càng phong phú hơn, người ta cũng không câu nệ cứng nhắc “ngũ quả” nữa mà có thể là bát, cửu, thập quả, thêm chùm nho mọng, thêm táo xanh, ớt đỏ, hồng xiêm… Dù bày biện nhiều loại quả hơn nhưng người ta vẫn gọi là “mâm ngũ quả”.

2. Miền Trung

Vùng đất miền Trung nghèo khó, đất đai cằn cỗi, khí hậu khắc nghiệt, ít hoa quả nên người dân nơi đây cũng không quá câu nệ hình thức, ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết, chủ yếu là có gì cúng nấy, thành tâm dâng kính tổ tiên. Bởi thế, mâm ngũ quả mỗi nhà lại khác nhau, quả gì cũng được, miễn là tươi ngon.

Mâm ngũ quả miền Trung. Nguồn ảnh: laodong.vn

Các loại quả thường thấy:

• Thanh long

• Chuối

• Dưa hấu

• Mãng cầu

• Dứa

• Sung

• Cam

• Quýt

3. Miền Nam

Một mâm ngũ quả miền Nam thường có: mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài, sung đọc thành "cầu vừa đủ xài sung" hay "cầu sung vừa đủ xài" và họ thường kiêng kỵ chưng trái có tên mang ý nghĩa xấu (kể cả khi đọc trại) như chuối - chúi nhủi, cam - cam chịu, lê - lê lết, sầu riêng, bom (táo)... và không chọn trái có vị đắng, cay.

Các loại quả thường thấy:

• Mãng cầu

• Sung

• Dừa

• Đu đủ

• Xoài

• Ngoài ra, còn có thêm quả thơm (dứa) với mong muốn con cháu đầy nhà và một cặp dưa hấu xanh vỏ đỏ lòng để cầu may mắn.

Mâm ngũ quả miền Nam. Nguồn ảnh: cooky.vn

Người miền Nam kỵ cúng một số loại quả, vì theo phát âm tên gọi mang ý nghĩa không tốt, như:

• Chuối: Chúi nhủi, làm ăn không phất lên được.

• Lê, táo (bom): Lê lết, đổ bể, dễ thất bại.

• Cam, quýt: Quýt làm cam chịu.

Mâm ngũ quả ngày Tết là nét văn hóa đặc trưng của người Việt, dù có khác nhau giữa các vùng miền nhưng trên hết đều thể hiện sự thành kính hướng về nguồn cội, tổ tiên và ước mong một năm mới an khang, hạnh phúc và đủ đầy. Chúc mọi người có một kì nghỉ Tết thật đong đầy và ấm áp, để mở đầu cho một năm mới ngập tràn sự suôn sẻ và thành công nhé!