Tết là dịp hoa thua thắm nở, quả sai nặng trĩu. Vì thế, ta dễ dàng bắt gặp những loại hoa quả đầy sắc màu được trang trí khu vực xung quanh nhà của mỗi gia đình. Ở Việt Nam, ta thường thấy hoa mai, hoa đào, cây quả quất,.. Vì sao những loại hoa, loại quả đó lại xuất hiện trong dịp Tết Nguyên Đán?

Trong văn hóa Việt Nam, cây đào, mai và quất đều được coi là biểu tượng của may mắn, sự thịnh vượng và tài lộc. Trong đó, cây đào được coi là loại cây đặc biệt tượng trưng cho mùa xuân, thời điểm của sự đổi mới và hy vọng, còn bonsai mai vàng thường được xem là loại cây tượng trưng cho sự giàu có và sự cao quý. Đối với những người tin vào phong thủy, việc trang trí cây đào, mai và quất cũng được coi là cách để cải thiện năng lượng cho không gian sống của mình.

Để chọn cây đào, mai và quất để trang trí trong nhà, người ta thường chú ý đến các yếu tố như màu sắc, hình dáng, kích thước, tỷ lệ hoa nụ cân đối, vỏ đen tự nhiên và sự phân chia các nhánh hợp lý trên thân cây. Việc chọn đặt cây đúng hướng cũng là một yếu tố quan trọng, đặc biệt là với những người tin vào phong thủy.

Cây đào - Thịnh vượng và phát triển

Hoa đào được coi là một biểu tượng linh thiêng biểu thị cho sự đổi mới và sức sinh sôi phát triển mạnh mẽ. Quả đào tượng trưng cho tuổi thọ và có ý nghĩa mang thêm tuổi mới cho những người trong nhà, người già sống lâu trăm tuổi, trẻ nhỏ được thêm tuổi mới.

Ngoài ra, hoa đào tượng trưng cho sự lãng mạn, sự thịnh vượng. Vì thế nó thích hợp với những người trẻ tuổi đang tìm kiếm tình yêu.

Khi chọn cành đào, điểm chú ý trước nhất phải là tán tròn, hoa (nụ) được phân bố đều khắp trên cành, các nhánh nhỏ đều nhau, không chênh lệch hoặc phân bố lộn xộn, không ngay hàng thẳng lối. Cành mới được cắt từ trên cây, theo đánh giá cảm quan phải còn tươi nguyên thì mới có sức sinh trưởng mạnh.

Mai vàng – Sự giàu có và cao quý

Nếu hoa đào là biểu tượng ngày Tết ở miền Bắc thì mai vàng là biểu tượng tượng những người miền Nam lựa chọn. Màu của mai vàng tượng trưng cho sự cao quý, giàu có và hy vọng.

Với ý nghĩa đó, gia đình nào cũng cố gắng trang trí một vài cây hoa mai nở rộ trong nhà với mong muốn bước sang năm mới có nhiều niềm hân hoan, hạnh phúc, tiền tài, công danh được dâng cao gấp bội.

Có một quan niệm từ xa xưa, nếu cây mai nhà nào chỉ nở toàn hoa mai 7 cánh thì nhà đó sẽ “đại cát đại quý” trong năm đó.

Cũng theo quan niệm xưa, cây mai tượng trưng đủ bốn đức tính quý nhất của người quân tử - bộ Tứ đức (Nhân, Nghĩa, Lễ, Trí) tương ứng với chu kỳ nhú nụ - nở hoa - ra quả - kết quả.

Chọn đặt mai trang trí tết ngoài yếu tố hình thức (gốc chắc chắn, tỷ lệ hoa nụ cân đối, lá non hoặc đỏ biếc, mật độ vừa phải,..) còn phải dựa vào diện tích không gian phòng khách rồi mới quyết định chọn kích thước chậu mai. Chậu mai bày tết trong nhà không quá to hoặc quá bé, tạo cảm giác hài hòa, cân bằng, ấm cúng,.. phù hợp với không khí những ngày đầu năm.

Những dáng cây hoa mai đẹp thường có hình Chân quỳ, Hạc bay, Phụng hoàng... với những cây nhánh đẹp cân đối, sự phân chia các nhánh hợp lý trên thân cây. Cây mai nên có vỏ đen tự nhiên, không đốm vảy nấm mốc, bông rải đều, nhánh to khỏe, nhánh uyển chuyển, nụ mập, lá non vừa nhú.

Cây quất – Phong phú và hạnh phúc

Theo quan niệm từ xưa của người Việt, cây quất (hoặc quýt) tượng trưng cho sự thu hoạch “bội thu” và cũng là một khởi đầu cho năm mới tốt đẹp. Cây càng xum xuê, lá xanh tốt, quả trĩu cây thì hứa hẹn một năm mới càng tốt đẹp và tiền tài, lộc lá càng nhiều. Các quả quất trông giống như mặt trời và là một biểu tượng tốt đẹp của sự phong phú và hạnh phúc.

Cây quất trong quan niệm dân gian còn là biểu tượng sức khỏe, bình an, trường thọ và sự may mắn trong tình duyên. Ngoài ra cây quất lại “đạt” được yếu tố ngũ hành: kim (hoa màu trắng) sinh thủy (lá xanh đậm), thủy sinh mộc (thân cây), mộc sinh hỏa (quả chín màu cam), hỏa sinh thổ (đất trong chậu) và thổ sinh kim (hoa màu trắng).

Theo truyền thống ở Việt Nam và một số nước khác, trên cây quất thường treo hoặc đặt một vài chiếc lì xì màu đỏ. Những chiếc lì xì này dành để tặng cho trẻ nhỏ với ý nghĩa mang lại điều tốt đẹp, may mắn trong năm mới.

Thường một cây quất đẹp, gốc to, thân ngắn chẻ làm nhiều nhánh nhỏ là thể hiện sự sum vầy của gia đình nhiều thế hệ. Dáng quất phải tròn hoặc hình tháp, chẻ ngang để tạo thế. Khi chọn quất, ngoài dáng cây đẹp, ta phải chú ý đến những yếu tố khác như cây cũng phải đủ tứ quý gồm: quả vàng, quả xanh, nụ trắng, lá chồi. 

Nếu định để cây ở vị trí trung tâm, bạn nên chọn cây quất cân đối và không được để cho một phía nào của cây bị lép. Nếu chỉ định đặt cây ở góc nhà hay góc tiền sảnh thì cây nào hơi bị khuyết một chút cũng không sao. Tuy nhiên dù định bày ở đây, cây quất cũmg nên có đủ quả xanh - quả chín và hoa.

Khi mua cây, hoa về nhà, hãy nhớ tưới đủ nước, chăm sóc cây cẩn thận, tránh để cây hoa héo, úa vào ngày đầu năm.